Sınır Ticareti Nedir, Uygulama Esasları Nelerdir?

Nejat ÇOĞAL / Ticaret Başmüfettişi

Giriş

Dış ticaretimizin önemli bir unsuru olarak değerlendirebileceğimiz sınır ticaretiyle, Ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu coğrafi bölgelerinde bulunan sınır illerinin ihtiyaçlarının bir kısmının, sınır komşusu ülkelerden ithalat yoluyla daha düşük maliyetle karşılanması ve bu illerimizden ihracatın artırılması suretiyle söz konusu illere ekonomik canlılık kazandırılması amaçlanmıştır.

4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 172’nci maddesine göre, Türkiye ile komşu ülkeler arasında coğrafî durum ve bölge ihtiyaçları göz önünde bulundurularak yapılacak sınır ticaretinin kapsamını belirlemeye, sınır ticareti yapılacak sınır ticaret merkezlerinin kurulmasına ve buralardan yapılacak ihracat ve ithalatın usul ve esaslarını belirlemeye veya sınır ticareti yoluyla serbest dolaşıma girecek eşyadan alınacak vergileri göstermek üzere ilgili kanunlarda belirtilen azamî hadleri geçmemek şartıyla tek ve maktu bir tarife uygulamaya Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.

4458 Sayılı Kanun’un 172’nci maddesine dayanılarak, 03.12.2021 tarihli ve 31678 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar ile Ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu coğrafi bölgelerine kara sınırı bulunan komşu ülkeler ile sınır ticareti kapsamında yapılacak ihracat ve ithalata ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş bulunmaktadır. Sınır Ticaretinin Uygulanmasına İlişkin 2016/11 sayılı İhracat Tebliği ile de uygulamaya yön verilmiş bulunmaktadır.

Sınır Ticaretine Yetkili Gümrük Kapıları ve Sınır Ticaret Merkezleri

 Sınır ticaretine yetkili gümrük kapıları

4874 Sayılı Karar’a göre, sınır ticareti yapma yetkisi verilen sınır illerimiz ile sınır ticareti yapabilecekleri komşu ülkeler ve yetkili gümrük kapıları aşağıda tablo halinde verilmiştir.

SIRA NUMARASI YETKİLİ SINIR İLİ YETKİLİ GÜMRÜK KAPISI ÜLKE
1 ARTVİN SARP GÜRCİSTAN
2 ARDAHAN TÜRKGÖZÜ GÜRCİSTAN
3 ARDAHAN AKTAŞ GÜRCİSTAN
4 KARS DİLUCU NAHÇIVAN
5 KARS AKTAŞ GÜRCİSTAN
6 IĞDIR DİLUCU NAHÇIVAN
7 IĞDIR GÜRBULAK İRAN
8 AĞRI GÜRBULAK İRAN
9 VAN KAPIKÖY İRAN
10 VAN ESENDERE İRAN
11 HAKKÂRİ ESENDERE İRAN
12 HAKKÂRİ HABUR IRAK
13 HAKKÂRİ DERECİK IRAK
14 HAKKÂRİ ÜZÜMLÜ IRAK
15 ŞIRNAK HABUR IRAK
16 MARDİN NUSAYBİN SURİYE
17 ŞANLIURFA AKÇAKALE SURİYE
18 GAZİANTEP KARKAMIŞ SURİYE
19 KİLİS ÖNCÜPINAR SURİYE
20 HATAY CİLVEGÖZÜ SURİYE

 

 Sınır Ticaret Merkezleri

Gümrük hattı üzerinde, aşağıdaki tabloda gösterilen Sınır Ticaret Merkezlerinden, karşılarında belirtilen ülkeyle sınır ticareti yapılabilmektedirler.

SIRA NUMARASI İLİ SINIR TİCARET MERKEZİ ÜLKE
1 AĞRI SARISU İRAN
2 HAKKÂRİ ESENDERE İRAN
3 VAN KAPIKÖY İRAN
4 IĞDIR DİLUCU NAHÇIVAN

Sınır ticaret merkezleri, gümrük işlemlerinin yürütülmesinde Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi dışında sayılmaktadırlar.

Sınır ticaretine ilişkin gümrük işlemleri Ticaret Bakanlığı’nca belirlenmektedir.

Sınır ticareti kapsamındaki Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesi başvurularını ve bu Karar kapsamındaki ithalat ve ihracata ilişkin diğer konuları, İl Değerlendirme Komisyonu değerlendirerek karara bağlamakla görevlidir.

Bu noktada, sınır ticareti kapsamında yürütülen işlemlerin ana karakteristiklerini şu şekilde ifade edebiliriz;

– Genel dış ticaret uygulamalarına göre daha az formalite gerektirir.
– İthalatta gümrük vergisi muafiyeti sağlar.
– Sınır Ticareti Belgesi sahibi esnaf ve tacirler tarafından yapılabilir.
– İthalat Uygunluk Belgesi ile ithalat yapılır.
– Komşu ülkelerden ithal edilen eşya sınır illerindeki halkın kullanımı için piyasaya arz edilir.
– Türkiye menşeli ya da Türkiye’de üretilen ürünler de komşu ülkelere ihraç edilir. Böylece, hem sınır illerindeki ticari faaliyetin (iç ticaretin) arttırılması hem de komşu ülkeye yönelik ticaretin (dış ticaretin) canlandırılması suretiyle bölgede ek istihdam sağlanması ve gelirin tabana yayılması amaçlanır.

Sınır Ticareti Belgesi

 Esnaf ve tacirin sınır ticareti kapsamında ithalat ve ihracat yapabilmesi ve mağaza kiralayabilmesi için Sınır Ticareti Belgesine sahip olması şarttır. Sınır Ticareti Belgesi başvuruları İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odasına yapılmakta olup, başvuruları İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülenlere Valilikçe Sınır Ticareti Belgesi düzenlenmektedir.

Sınır Ticareti Belgesi üç yıl süreyle geçerlidir. Belgenin geçerlik süresinin sona ermesinden önce İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odasına başvurulması ve talebin İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülmesi halinde, belgenin geçerliliği ilgili Valilikçe vize edilmek suretiyle bir yıllık sürelerle uzatılabilmektedir.

Sınır Ticareti Belgesi hiçbir şekilde devredilemez. Sınır Ticareti Belgesinin devredildiğinin tespiti halinde belge Valilikçe iptal edilir ve ilgili ve/veya ilgilinin sahibi, ortağı veya yöneticisi olduğu firmalar adına bir daha Sınır Ticareti Belgesi düzenlenmez.

İthalat ve İhracat İşlemleri

 İthalat değer limitlerinin tahsisi ve Valiliklere bildirilmesi

 Sınır ticaretine ilişkin ithalat değer limitleri, sınır ticareti kapsamında ithal edilmesi uygun görülmeyen tarım ve sanayi ürünleri, bazı hassas tarım ürünleri için sınır ticareti kapsamındaki ithalatın serbest olduğu dönemler ve bazı hassas ürünler in sınır ticaretinde geçerli olan birim fiyatlar, Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile müştereken yapılan değerlendirme sonucunda belirlenmektedir.

Sınır ticaretinde geçerli olan ithalat değer limitleri ile ilgili genel esaslar aşağıdaki gibidir:

– Sınır ticareti kapsamındaki her bir komşu ülke için; 75 milyon ABD Doları kadar tarım, 75 milyon ABD Doları kadar sanayi ürünleri olmak üzere yıllık azami toplam 150 milyon ABD Doları kıymetinde ithalat yapılabilir.

– Esnaf veya tacir ya da mağaza kiralayan tarafından ilgili gümrük kapısı veya Sınır Ticaret Merkezinden 30 gün içerisinde en fazla 75.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirasına kadar değerde eşya ithal edilebilir.

– Her bir komşu ülke için ithalat değer limiti 150 milyon ABD Dolarından daha az olarak da belirlenebilir.

-Komşu ülkelerden bu Karar kapsamındaki illere yapılacak ithalata ilişkin sektörel ve toplam ithalat değer limitlerinin tahsisi, söz konusu komşu ülke için belirlenen ithalat değer limitinin ilgili sınır illerine nüfusları oranında paylaştırılması suretiyle yapılır. Tahsis edilen ithalat değer limiti oranları yıl içinde değiştirilemez ve bir sonraki yıla devredilemez.

– İthalat değer limitleri; Ticaret Bakanlığının koordinasyonunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı ile yapılacak değerlendirme neticesinde iller bazında tahsis edilerek İthalat Uygunluk Belgelerinin düzenlenmesini teminen, Bakanlık tarafından her yıl Aralık ayının sonuna kadar ilgili Valiliklere bildirilir. Valilikler, Bakanlık tarafından yapılan bildirimi takip eden beş iş günü içinde tahsis edilen ithalat değer limitlerini İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası ile Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği aracılığıyla esnaf ve tacire duyurur.

– İl Değerlendirme Komisyonu tarafından her bir ürün için düzenlenmesi uygun görülecek İthalat Uygunluk Belgelerinin toplam değeri, ilgili sınır ili bazında tarım ve sanayi sektörü için belirlenen yıllık ithalat değer limitinin %5’ini geçemez.

İthalat Uygunluk Belgesi

 Sınır Ticareti Belgesini haiz esnaf ve tacir ile mağaza kiralayanlar tarafından İthalat Uygunluk Belgesine ilişkin başvurular İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odasına yapılır.

Başvuruları İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülenler adına her bir ürün için ayrı bir İthalat Uygunluk Belgesi, İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odasınca düzenlenir.

İthalat Uygunluk Belgesi; Ticaret İl Müdürü ile İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odasının en az genel sekreter düzeyindeki yetkilisi tarafından imzalanır ve İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası tarafından mühürlenir.

İthalat Uygunluk Belgesinin geçerlik süresi düzenlendiği tarihten itibaren 90 gün olup, bu süre uzatılamaz. Ancak, Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenen tarım ürünlerinin ithalatında hasat dönemi ve belge süresinin bir sonraki takvim yılına sarkması durumu da dikkate alınarak bu belge daha kısa süreler için düzenlenebilir.

İthalat Uygunluk Belgesi süresinin bir kısmının tarım ürünleri ile ilgili mevsimsel ithalat kısıtlamaları dönemine girmesi halinde bakiye süre kazanılmış hak teşkil etmez.

İthalat Uygunluk Belgesi hiçbir şekilde devredilemez. İthalat Uygunluk Belgesinin devredildiğinin tespiti halinde ilgilinin İthalat Uygunluk Belgesi Valilikçe iptal edilir ve ilgili ve/veya ilgilinin sahibi, ortağı veya yöneticisi olduğu firmalar adına bir daha İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmez.

İl Değerlendirme Komisyonu tarafından İthalat Uygunluk Belgesi başvurularının değerlendirilmesinde;

a) Talep sahiplerinin vergi ve sosyal güvenlik prim borçlarının olup olmadığı, son bir yıla ait işletme ciroları, sektörel ticari faaliyetleri ve daha önce adlarına tahsis edilmiş İthalat Uygunluk Belgeleri kapsamında gerçekleştirilen ithalata ilişkin veriler,

b) İthalata konu ürünlere ilişkin Bakanlıkça belirlenen birim fiyatlar,

c) İlgili İl için bildirilen ithalat değer limitlerinin aşılmaması,

ç) İthalata konu ürünün ilgili komşu ülkede üretiminin veya imalatının yapılıp yapılmadığı,

d) Uygulamadan mümkün olduğunca çok sayıda esnaf ve tacirin yararlanabilmesi,

esas alınır.

Esnaf veya tacirin ticari faaliyeti kapsamına girmeyen ürünlere ilişkin ithalat talepleri değerlendirmeye alınmaz.

İl Değerlendirme Komisyonunun çalışmaları ile İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar ilgili Valiliklerce 4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar hükümleri dikkate alınarak belirlenir.

İthalat

Bu Karar kapsamında, esnaf veya tacir ya da mağaza kiralayan tarafından ilgili gümrük kapısı veya Sınır Ticaret Merkezinden 30 gün içerisinde en fazla 75.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirası değerinde eşya ithal edilebilir.

İthalatta tek ve maktu vergi uygulanır. Tek ve maktu vergi; katma değer vergisi ile özel tüketim vergisi oranları toplamı olarak hesaplanır.

İthalat işlemlerinde, eşyanın ilgili sınır ülkesinde üretildiğine veya imal edildiğine dair ithalatın yapılacağı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenen menşe şahadetnamesi ilgili gümrüklerce aranır. Üçüncü ülke menşeli ürünlerin bu Karar kapsamında ithalatına izin verilmez.

Bu Karar kapsamında ithal edilen ürünler sadece Karar’ın 2 nci maddesinde belirtilen illerde satılabilir. Bu illerde yerleşik esnaf ve tacire yapılacak satış işlemlerinde, satış faturası ve ilgili nakliye belgeleri düzenlenir. Ürün satış faturası üzerine ilgili İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısı da kaydedilir.

Tarım ve Orman Bakanlığınca ihtiyaç duyulması halinde, bu Karar kapsamında yapılacak tarım ürünleri ithalatı, ülkemizdeki hasat dönemi dikkate alınarak mevsimsel kısıtlamaya tabi tutulabilir.

 İhracat

 Sınır Ticareti Belgesi sahibi esnaf ve tacir (mağaza kiralayanlar dâhil), ilgili gümrük kapısı veya Sınır Ticaret Merkezinden ihracat yapabilir. Bu şekilde ihracı yapılacak eşyanın faturası ile ihracatçı birliğince onaylanmış gümrük beyannamesinin yetkili gümrük idaresine tevdi edilmesi zorunludur.

Gümrük işlemleri

Sınır ticareti kapsamındaki ithalat ve ihracat işlemleri için gümrük beyannamesi düzenlenir ve ithalat işlemlerinde İthalat Uygunluk Belgesi ilgili gümrük idaresince aranır.

Ayrıca, ithalat işlemlerinde, İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısının gümrük beyannamesi üzerine kaydedildiği hususu ilgili gümrük idaresince aranır. Eşyanın ilgili komşu ülkede üretildiğine veya imal edildiğine dair söz konusu ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenen menşe şahadetnamesi gümrük idaresince aranır. Sanayi ürünlerinin ithalatında ibraz edilen menşe şahadetnamesinde, ilgili komşu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği veya Konsolosluğunun tasdiki gümrük idaresince aranır.

Gözetime tabi ürünlerin ithalatı için Bakanlıkça düzenlenen gözetim belgesi gümrük idaresince aranır.

Sınır ticareti kapsamında ithal edilen ürünler, sadece yetkili sınır illerinde yerleşik esnaf ve/veya tacire satılabilir. Satış işlemlerinde, satış faturası ve ilgili nakliye belgeleri düzenlenir ve birer örnekleri ilgili esnaf veya tacir tarafından en az üç yıl süreyle muhafaza edilir. Ürün satış faturası üzerine ilgili İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısı kaydedilir.

İhracat işlemlerinde, Sınır Ticareti Belgesi ile ihracı yapılacak eşyanın faturası ve ihracatçı birliğince onaylanmış gümrük beyannamesinin ilgili gümrük idaresine ibrazı zorunludur.

 Sınır ticareti kapsamına girmeyen ürünler

 Sınır ticaretinde geçerli olan bazı istisna ve kısıtlamaları da aşağıdaki gibi özetleyebiliriz;

Transit Ticaret ile Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithalat ve ihracat işlemleri yapılamaz.

 Aşağıdaki ürünlerin sınır ticareti kapsamında ticareti yapılamaz:

– İhracı ve ithali ilgili mevzuatla yasaklanmış ve ithali belli kurum ve kuruluşlara bırakılmış maddeler.
– Ticaret politikası önlemleri kapsamındaki kota, korunma, damping ve sübvansiyona karşı vergi önlemlerine tabi ürünler.
– Petrol ve petrol ürünleri.
– Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde, Av Malzemesi ve sivil kullanım amaçlı patlayıcı maddeler ile amonyum nitrat ve benzeri içerikli patlayıcı yapımında kullanılabilecek maddeler.
– Canlı hayvan ve hayvansal ürünler ile Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından insan, bitki ve hayvan sağlığı açısından risk teşkil ettiği belirlenen ürünler.

– Yerli üretimin ve imalatın korunması ile haksız rekabetin önlenmesi amacıyla çay, şeker, fındık ve antepfıstığı ile Bakanlık tarafından ithalatı durdurulan diğer ürünlerin sınır ticareti yoluyla ithalatına izin verilmez.

– İthalatı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının iznine tabi olan veteriner ilaçları, veteriner biyolojik ürünleri ve bunların bileşimine giren veya üretiminde kullanılan etkin maddelerin sınır ticareti yoluyla ithalatına izin verilmez.

 Ürün güvenliği ve teknik düzenlemelere uygunluk

4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar kapsamında ithal ve ihraç edilen ürünler, 28/1/2013 tarihli ve 2013/4284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararına istinaden yapılan ihracat ve ithalat denetimlerinden muaftır.

Bu Karar kapsamında ithal edilen ürünlerin güvenli olması, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu hükümleri uyarınca ithalatçının sorumluluğundadır. İthal edilen ürünün güvenli olmadığının tespiti halinde ithalatı yapanlar hakkında 7223 sayılı Kanunda yer alan cezai müeyyide uygulanır.

Tarım ve Orman Bakanlığının denetimine tabi ürünlerin bu Karar kapsamında ithalatı genel hükümlere tabidir.

Müeyyideler

Gerçek dışı menşe belgesi ibraz edilerek ithal edildiği tespit olunan ürünler için eşyanın ithalinde ödenmesi öngörülen gümrük vergisi, eş etkili vergi, diğer vergi, mali ve ek mali yüklerin tamamı 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgililerden tahsil edilir ve 4458 sayılı Kanunun 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü çerçevesinde para cezası uygulanır.

4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar kapsamında ithal edilen, ancak bu Karar kapsamındaki iller dışında satıldığı tespit edilen ürünler için İthalat Rejimi Kararı uyarınca alınması gereken gümrük vergisi, eş etkili vergi ve ek mali yüklerin tamamı 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre ilgiliden tahsil edilir.

İthalat Uygunluk Belgesinde belirtilen miktardan fazla ithalat yapıldığının tespit edilmesi halinde, fazladan ithal edilen ürünler için gümrük mevzuatı uyarınca işlem yapılır.

4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar’ın 17 nci Maddesinin Birinci, ikinci ve Üçüncü fıkralarında belirtilen eylemleri gerçekleştirenlerin İthalat Uygunluk Belgeleri ilgili Valilikçe iptal edilir ve bunlara ve bunların sahibi, ortağı veya yöneticisi olduğu firmalar adına bir daha İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmez. Söz konusu fıkralarda belirtilen fiillerden, 5607 sayılı Kanunda suç olarak tanımlananlar hakkında aynı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmesi ya da düzenlenmiş belge kapsamında ithalatın gerçekleştirilmesi sırasında gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu veya gerçeğe aykırı belge sunduğu tespit edilenlerin İthalat Uygunluk Belgeleri Valilikçe iptal edilir ve bunlara ve bunların sahibi, ortağı veya yöneticisi olduğu firmalar adına bir daha İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmez.

4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar kapsamında, vergi ve diğer mali yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmedikleri tespit edilenlerin İthalat Uygunluk Belgesi Valilikçe iptal edilir.

Uygulamaya Dair Çeşitli Hususlar

İthalat Rejimi Kararı, İhracat Rejimi Kararı, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararı ve diğer mevzuatla ihracı ve ithali izne tabi ürünlerin sınır ticaretine konu edilmesi ilgili mercilerin izni ile mümkündür.

4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar kapsamında yapılacak ihracat ve ithalat işlemlerinde, Gümrük Yönetmeliğinin eki Gümrük Beyannamesi Kullanma Talimatında belirtildiği şekilde gümrük beyannamesi düzenlenir.

Sınır ticareti kapsamındaki ithalat ve ihracat işlemleri ile Sınır Ticaret Merkezinde yapılacak ticari işlemlerle ilgili olarak mülki idare amirlikleri, belediyeler, vakıf ve dernekler tarafından hiçbir nam ve hesap adına kesinti yapılamaz.

Valilikler, belediyeler ve il özel idareleri tarafından veya bunlar adına kurulan vakıf, dernek ve firmalar bu Karar kapsamında ithalat ve ihracat yapamazlar.

Sınır ticareti kapsamında, transit ticaret ile Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithalat ve ihracat işlemleri yapılamaz.

Sınır ticaretinin amacına uygun olarak yürütülmesi ve izlenmesinden ilgili Valiler sorumludur.

İlgili gümrük idareleri, sınır ticareti kapsamında onayladığı gümrük beyannamelerine ilişkin istatistiki bilgileri müteakip ayın ilk haftası içinde aylık olarak ilgili Valiliklere bildirir.

Valilikler, ilgili gümrük idarelerinden temin edecekleri ithalat ve ihracat işlemlerine ait istatistiki bilgileri, Sınır Ticareti Aylık İstatistik Formunu 4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar’ın 3 no’lu ekindeki formudoldurmak suretiyle bir sonraki ayın ilk haftasında Bakanlığa gönderir.

4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Kararda yer almayan hususlarda; gümrük mevzuatı, ithalat ve ihracat rejimi ile diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ancak, ithalatta gözetim uygulanmasına ilişkin mevzuat hükümleri, bu Karar kapsamındaki eşya için uygulanmaz.

 4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Kararda yer alan hususlara ilişkin ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamaya, talimatlar vermeye, sınır ticareti yoluyla yapılacak ithalat ve ihracatın her aşamasında gerekli görülecek düzenlemeleri yapmaya ve önlemler almaya, eşya ve ülke bazında ithalatı ve ihracatı sınırlandırmaya veya durdurmaya Ticaret Bakanlığı yetkilidir.

 Sonuç

Ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu coğrafi bölgelerine kara sınırı bulunan komşu ülkeler ile sınır ticareti kapsamında yapılacak ihracat ve ithalata ilişkin kurallar 4874 Sayılı Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Kararla belirlenmiş bulunmaktadır. Artvin, Ardahan, Kars, Iğdır, Ağrı, Van, Hakkâri, Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Hatay sınır illerimizden yapılacak sınır ticareti ile adı geçen sınır illerimizdeki ticari faaliyetin (iç ticaretin) arttırılması ve sınır komşusu olan ülkeye yönelik ticaretin (dış ticaretin) canlandırılması suretiyle bölgede ek istihdam sağlanması ve gelirin tabana yayılması amacıyla geliştirilen sınır ticareti uygulamasının aynı zamanda ülkemizin kalkınmasına da katkı sağladığını söylememiz mümkündür.