Günümüzde, uluslararası ticarette bilhassa numune ve modellerin hızlı bir şekilde gönderilmesi, ayrıca küçük imalatçıların ürettikleri ürünlerin düşük maliyetle ve daha az bürokratik işlemle hızlı bir şekilde ihraç edilmesi bağlamında elektronik ticarete olan ilginin hızla artmasıyla birlikte, ihracatı teşvik edici bir unsur olarak hızlı kargo yoluyla taşımacılık daha çok kullanım alanı bulmaktadır. Bu çerçevede, Gümrük İdaresi de güvenli ve hızlı dış ticaret politikası doğrultusunda havayolu ile hızlı kargo ve posta taşımacılığı için yeni bir takım düzenlemelere gitmiştir.
Bu kapsamda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 5911 sayılı Kanun ile değişik 225 inci maddesinin birinci fıkrasıyla, posta veya hızlı kargo taşımacılığı kapsamında gelen ya da gönderilen, miktarı ve değeri Bakanlar Kurulunca belirlenecek eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması faaliyetlerinin takip edilip sonuçlandırılmasında, posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlerin dolaylı temsilci olarak yetkili kılınabilmesi imkânı getirilmiştir. Söz konusu Kanun maddesine istinaden, 2009/15481 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar’ın 126, 127 ve 128 inci maddelerinde de paralel düzenlemeler yapılmıştır.
Buna göre, miktarı brüt 30 kilogramı ve değeri 1500 Avro’yu geçmeyen ihracat rejimine konu eşyanın, gümrük beyanı dâhil tüm gümrük işlemlerine ilişkin faaliyetlerinin takip edilip sonuçlandırılmasında, posta idaresi ile Bakanlıkça belirlenen koşulları taşıyan hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlerin dolaylı temsilci sıfatıyla yetkili kılınmasına cevaz verilmiştir. Bu yetkiyi kullanan hızlı kargo şirketleri, gümrük işlemlerini, istihdam ettikleri gümrük müşaviri vasıtasıyla yürütmektedirler. Öte yandan, 2009/15481 sayılı Kararla, ihracat rejimine konu eşya için miktar veya değer limitlerini ayrı ayrı on katına kadar artırmaya Ticaret Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Ticaret Bakanlığı bu takdir yetkisini Gümrük Genel Tebliği (Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı) (Seri No: 4) ile kullanmıştır. Tebliğe göre, Bakanlık “miktarı brüt 300 kilogramı ve değeri 15.000 Avro’yu geçmeyen ihracat rejimine konu eşyanın beyanı bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde operatör tarafından yapılır.” hükmü ile hızlı ihracat limitlerini on katına çıkarmıştır.
Halen, hızlı kargo taşımacılığı işlemleri, 10.03.2013 tarihli ve 28583 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve 10.09.2013 tarihinde yürürlüğe giren, 4 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı) uyarınca yürütülmektedir.
Buna göre, e-İhracat kapsamında, hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gönderilen miktarı brüt 300 kilogramı ve değeri 15.000 Avro’yu geçmeyen ihracat rejimine konu eşya ile numunelik eşya ve modellerin gümrük beyanı, dolaylı temsilci sıfatıyla hızlı kargo firmalarınca yapılabilmekte, özellikle ticari eşyanın da azaltılmış bürokratik işlem ve maliyetle gönderilmesine imkân sağlanmaktadır. Ayrıca, ihracatçı için ihracatçı birliğine üye olma ve aidat ödeme, müşavirlik ücreti ödeme gibi maliyetler ortadan kaldırılmış bulunmaktadır. Yine bedelsiz ihracata konu eşya için uçak kalktıktan sonraki dört saat içinde beyan yapılabilmesine imkân sağlanmaktadır.
E-İhracat/Mikro İhracat nedir?
E-İhracat, diğer bir ifadeyle hızlı ihracat, esas itibariyle, mal ve hizmetlerin internet üzerinden yurt dışına satılmasıdır. E-İhracatta gümrük işlemleri, normal ve standart ihracat işlemlerinden daha farklı ve daha kolay bir yöntemle yapılmaktadır. “Mikro İhracat” olarak da adlandırılan ve 2009/15481 sayılı Karar’ın 126 ncı maddesinde kapsamı belirlenen, değeri 15.000 Avro ve miktarı brüt 300 kilograma kadar olan eşyanın ihracatına ilişkin gümrük işlemleri, Ticaret Bakanlığı tarafından operatör yetkisi verilmiş olan posta ve hızlı kargo firmaları tarafından yapılmaktadır. Hızlı kargo işlemlerini yapmaya yetkili dolaylı temsilciler tarafından söz konusu Tebliğ kapsamı eşyanın ithalatı ve ihracatı için “Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi” (ETGB) tescil edilmektedir.
ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) nedir?
ETGB, havayolu ve karayolu ile posta veya hızlı kargo taşımacılığı kapsamında gelen/giden eşyanın gümrük işlemlerinde kullanılan ve gümrük beyanına ilişkin tüm işlemlerin elektronik ortamda yürütüldüğü, kâğıt çıktı aranmayan bir uygulamadır. ETGB beyanını alıcılar ve göndericiler adına yetkilendirilmiş hızlı kargo operatörleri yapmaktadır.
Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) Uygulaması kapsamında;
– Bireysel kullanım için satın alınan eşyanın gümrük işlemlerinin, yetki verilen kişilerce (hızlı kargo operatörleri) yapılması mümkündür. Böylece yurtdışından satın alınan ürüne herhangi bir prosedürle uğraşmaksızın yurtiçinden satın alınmış gibi kolayca ulaşabilmektedir.
– Mikro ölçekte ihracat yapan ihracatçılarımızın gümrük beyanı maliyetleri azaltılarak ihracat yapmaları ve vergi iadesi almaları imkânı sağlanmaktadır.
Kimler gümrük beyanı yapabilir?
İnternet alış-verişleri dâhil olmak üzere, posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla yurt dışından gönderilen ya da yurt dışına gönderilen, gümrük mevzuatında kıymet ve miktar limitleri belirlenen gönderilerin gümrük beyanı dâhil bütün gümrük işlemleri, Ticaret Bakanlığı’ndan operatör yetkisi almış olan hızlı kargo firmaları ve posta idaresi tarafından yapılabilmektedir.
E-İhracat için gerekli belgeler nelerdir?
E-İhracat yapmak isteyen iş sahiplerinin aşağıdaki belgeleri hazırlamaları gerekmektedir:
– İhracat Bilgi Formu
– Maliye onaylı Türkçe fatura
– Varış ülkelerindeki beyanda kullanılmak üzere İngilizce ya da Almanca fatura
E-İhracat gümrük işlemlerindeki kolaylıklar nelerdir?
E-İhracat gümrük işlemleri, ihracatı teşvik kapsamında, diğer ihracat işlemlerine nazaran birçok kolaylıkları bünyesinde ihtiva etmektedir. Buna göre, e-İhracat işlemlerinde;
– Gümrük işlemlerini, posta idaresi ya da hızlı kargo firması vekâletname ibrazı aranmaksızın dolaylı temsilci sıfatıyla yerine getirir. Bunun için herhangi bir ücret talep edilmez.
– Hızlı kargo firmasına ya da posta idaresine ödenen taşıma ücreti dışında bir maliyet söz konusu olmaz.
– Gümrük müşavirliği hizmet bedeli ve ihracatçı birliğine üyelik aidatı ödenmez.
– Gümrük beyanı, ihracatçı birliği onayına ihtiyaç duyulmadan gerçekleştirilir.
– Eşya, operatör firma tarafından kapıdan teslim alınarak ve gümrük beyanı dâhil tüm gümrük işlemleri bu firma tarafından yapılarak yurt dışına gönderilir. Ayrıca, bu şekilde yapılan ihracattan doğan KDV iadesi de mevzuat dâhilinde alınabilir.
Değeri 15.000 Avro ve miktarı brüt 300 kilograma kadar olan ve operatör hızlı kargo firması ya da posta idaresi tarafından gümrük işlemleri tamamlanarak yurt dışına ihraç edilen eşyanın kısmen ya da tamamen geri gelmesidurumunda, geri gelen eşyanın gümrük beyanı da operatör firma tarafından yapılabilmektedir.Netice itibariyle, Ticaret Bakanlığının hızlı ve güvenli dış ticaret politikası kapsamında geliştirilen gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması uygulamalarından birisi olarak değerlendirebileceğimiz
e-ihracat uygulaması ile 2009/15481 sayılı Karar’ın 126 ncı maddesinde kapsamı belirlenen eşya, dış ticaret erbabı tarafından daha hızlı ve daha az maliyetle ihraç edilebilmekte ve Ülkemiz ihracatına ciddi katkılar sağlanmaktadır.