Nejat ÇOĞAL / Ticaret Başmüfettişi
Yabancı Plakalı Taşıt Sahiplerinin Yükümlülükleri
Yabancı Plakalı Bir Taşıt ile Türkiye’ye Geleceklerin Bilmesi Gerekenler Nelerdir? (3)
“Yabancı Plakalı Taşıt Sahiplerinin Yükümlülükleri”‘ne ilişkin yazı dizimizin 1. ve 2. bölümlerinde bu kabil taşıtların yurda girişine dair mevzuat dayanağı, kimlerin Türkiye’ye yabancı plakalı taşıt getirebileceği, yurtdışında yerleşik olmanın tanımı, yabancı plakalı taşıtların Türkiye’ye girişinde Gümrük İdaresince istenen belgeler ile geçici ithal edilen bu kabil taşıtların Türkiye’de kalacağı süreler hakkında kısaca bilgi vermiştik.
Yazı dizimizin bu bölümünde ise, yabancı plakalı olup başkasına ait bir taşıtın, geçici ithalat rejimi kapsamında Türkiye’ye getirilip getirilemeyeceği, bu taşıtları Türkiye’de kimlerin kullanabileceği, devir ve çıkış işlemleri hakkında kısaca bilgi verilmek suretiyle bu yazı dizimizi tamamlamış olacağız.
Başkasına ait yabancı plakalı bir taşıtın Türkiye’ye getirilmesi mümkün müdür?
Başkasına ait olan yabancı plakalı bir taşıtın, vekâletname veya kiralama yoluyla Türkiye’ye getirilmesi mümkündür. Taşıtın vekâleten getirildiği durumda, geçerli bir vekâletnamenin giriş gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekmektedir. Bu durumda, hem vekâleten taşıtı getiren kişinin, hem de taşıt sahibinin Türkiye dışında yerleşik olması gerekiyor.
Ayrıca, bahse konu taşıt, taşıtı getiren kişinin yerleşik olduğu ülkede kayıtlı olmalıdır.
Ancak Avrupa Birliği’nde ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinde ikamet eden kişilerin, ikamet yerleri dışında ve birlik içindeki ülkelerde adlarına kayıtlı olan taşıtları da getirebilmeleri mümkün bulunmaktadır.Taşıtın kiralanarak Türkiye’ye getirilmesi durumda ise kira sözleşmesinin gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekmektedir.
Yabancı plakalı bir taşıtı Türkiye’de kimler kullanabilir?
Yabancı plakalı taşıtları esas itibariyle, Türkiye’ye giriş yaparken adına kaydedilmiş olan kişiler kullanabilir. Bununla birlikte, taşıtı getiren kişinin yurtdışında yerleşik eşi, annesi, babası ve çocukları da bu nevi taşıtları Türkiye’de kullanabilir. Yabancı plakalı taşıtlar, taşıtın adına kayıtlı olduğu kişi taşıtın içinde olsa bile, yukarıda belirtilen kişilerden dışında hiç kimse tarafından kullanılamaz.
Taşıtı getiren kişi, taşıtı Türkiye’de bırakıp yurt dışına çıkabilir mi?
Yabancı plakalı taşıtı Türkiye’ye getiren kişinin, bu taşıtla birlikte yurtdışına çıkması esastır. Ancak, aşağıdaki şartların karşılanması halinde, getirilen taşıt Türkiye’de bırakılarak yurtdışına çıkılması mümkün bulunmaktadır;
1.Taşıtın en yakın gümrük idaresine teslim edilmesi.
2.Türkiye’de bırakılmak istenen taşıtın başka birisi tarafından kullanılmayacağını belirten ve iki nüsha olarak düzenlenmiş olan taahhütnamenin en yakın gümrük idaresine verilmesi. Bu taahhütname, www.turkiye.gov.tr adresinde yer alan “Yurt Dışına Taşıtsız Çıkışlarda Taahhütname Verme ve Kaldırma” hizmeti kullanılarak gümrük idaresine verilebilmektedir.
Taşıtı Türkiye’de bırakarak yurt dışına çıkılan her seferde bu iki işlemden birinin yapılması gerekmektedir. Bu işlemler en yakın gümrük idaresine başvurarak yapabilmektedir.
Yabancı plakalı taşıt, vekâletname ile yurtdışına çıkarabilir mi?
Yabancı plakalı bir taşıt, gerekli koşulların tümünün sağlanması şartıyla geçerli bir vekâletname yoluyla yurtdışına çıkarılabilir. Bu şatlar;
-Gümrük müdürlüğüne geçerli bir vekâletname sunulmalıdır.
-Taşıtı yurtdışına çıkaracak olan kişinin yurtdışında yerleşik olması gereklidir.
-Vekâlet veren ve vekâlet alan kişilerin gümrük idaresine birlikte başvurması gereklidir.
Yabancı plakalı bir taşıt başkasına devir edilebilir mi?
Türkiye’de bulunan yabancı plakalı taşıtlar bir başkasına devredilemez.
Yabancı plakalı bir taşıtla Türkiye’ye gelmeden önce beyanda bulunulabilir
Yabancı plakalı bir taşıtla Türkiye’ye gelmeden önce Ticaret Bakanlığı internet sayfasında yer alan “E-İşlemler” menüsündeki “Taşıt Ön Beyan Uygulaması” kullanılarak taşıta ve taşıtı getirecek kişiye ait bilgilerin kaydedilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu kayıt, taşıtın Türkiye’ye girişi sırasındaki işlemlerin çabuklaştırılmasını sağlayacaktır.
Cezai müeyyidelerle muhatap olunmaması açısından, mevzuatla tanınan süreler bitmeden yabancı plakalı taşıtın yurt dışına çıkarılması önem arz etmektedir.