Mahmut ÇOLAK / Sosyal Güvenlik Başmüfettişi
Bir ödemeden sigorta primi kesintisi yapılıp yapılamayacağı konusunda, kişinin hangi kapsamda sosyal güvenliğe tabi olduğu önem taşımaktadır. Bilindiği üzere, sosyal güvenlik sistemimizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4’üncü maddesine göre üç tür sigortalılık hali mevcuttur. Bunlar;
(1) 4/1-a (SSK),
(2) 4/1-b (BAĞ-KUR) ve
(3) 4/1-c (EMEKLİ SANDIĞI)
kapsamındaki sigortalılıktır.
Bu kapsamda yer alan sigortalılara ilgili mevzuatlar uyarınca bir kısım ödemeler yapılmakta olup; bir toplantıya katılım sağlamaları veya yönetim kurulu üyesi sıfatıyla toplantılara katılmaları durumunda ilgili kurum, şirket veya işyeri tarafından huzur ücreti adı altında ödeme yapılabilmektedir. Başka bir ifadeyle, uygulamada bazı görevlerin komisyon, komite, idare heyeti gibi organların toplantılarına iştirak edilmek suretiyle yapıldığı ve iştirak edenlere toplantı veya saat başına huzur hakkı adı altında para ödendiği durumlar ortaya çıkabilmektedir.
İşte bu noktada ödenen huzur hakkı, hakkı huzur, huzur parası veya huzur ücreti gibi ödemeler SGK prim matrahına dahil edilecek mi? Bu ödemeden prim kesintisi yapılacak mı? sorusuna cevap bulmaya çalışacağız.
Gerek özel sektör gerekse kamu sektörü işverenleri tarafından çalışanlarına (memur, sözleşmeli personel, işçi vb) ya da vergi mükellefi olan bir gerçek kişiye yapılan huzur ücretinden prim kesilip kesilemeyeceğinin kıstası; 5510 sayılı Kanunun “prime esas kazançlar” başlığını düzenleyen 80’inci maddesinde genel kuralları ile açıklanmıştır.
5510 sayılı Kanun, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği, İşveren Uygulama Tebliği ve 2020/20 sayılı SGK Genelgesi çerçevesinde; 4/1-a (SSK)kapsamındaki sigortalılara ödenen huzur ücretinden sigorta primi kesilir. 4/1-b (BAĞ-KUR) ve 4/1-c (EMEKLİ SADIĞI) kapsamındaki sigortalılara ödenen huzur ücretinin prime tabi yönü bulunmadığından prim kesilmesi söz konusu olmayacaktır.